قرنطینه 2020، در قرنطینه ماه سپتامبر این بخش را از طریق زوم در کنار هم خواندیم
هجدهمین جلسه در قرنطینه
در دوران پادشاهی هرمزد پسر نوشین روان هستیم
دیدیم چگونه هرمزد پادشاهی ظالم از کار درآمد و اطرافیانش که بزرگانی بودند که در دوران نوشین روان خدمات والایی انجام داده بودند را یکی یکی کشت
یکی از قوانینی هم که هرمزد گذاشت این بود که اگر اسبی وارد مزرعه ای بشود و کشت را نابود کند باید گوش و دم آن اسب را برید
چوپنهان شدی چادر لاژورد
پدید آمدی کوه یاقوت زرد
منادیگری برکشیدی خروش
که این نامداران با فر و هوش
اگر کشتمندی شود کوفته
وزان رنج کارنده آشوفته
وگر اسب در کشت زاری رود
کس نیز بر میوه داری رود
دم و گوش اسبش بباید برید
سر دزد بردار باید کشید
بدو ماه گردان بدی درجهان
بدو نیکویی زو نبودی نهان
بهر کشوری داد کردی چنین
ز دهقان همی‌یافتی آفرین
هرمزد پسری داشت به نام پرویز که خیلی هم مورد علاقه پدر بود. روزی اسب پرویز از آخور فرار میکند و وارد مزرعه ای میشود. صاحب آن مزرعه شمایت میکند و این خبر را به هرمزد میرسانند
پسر بد مر او را گرامی یکی
که از ماه پیدا نبود اندکی
مر او را پدر کرده پرویز نام
گهش خواندی خسرو شادکام
نبودی جدا یک زمان از پدر
پدر نیز نشگیفتی از پسر
چنان بد که اسبی ز آخر بجست
که بد شاه پرویز را بر نشست
سوی کشتمند آمد اسب جوان
نگهبان اسب اندر آمد دوان
بیامد خداوند آن کشت زار
به پیش موکل بنالید زار
موکل بدو گفت کین اسب کیست
که بر دم و گوشش بباید گریست
خداوند گفت اسب پرویز شاه
ندارد همی کهترانرا نگاه
بیامد موکل بر شهریار
بگفت آنچ بشنید از کشت زار
هرمزد هم میگوید خب طبق قوانین باید دم و گوش این اسب را ببرید و خسارت مزرعه را هم باید پرویز بپردازد
بدو گفت هرمز برفتن بکوش
ببر اسب را در زمان دم و گوش
زیانی که آمد بران کشتمند
شمارش بباید شمردن که چند
ز خسرو زیان باز باید ستد
اگر صد زیانست اگر پانصد
درمهای گنجی بران کشت زار
بریزند پیش خداوند کار
پرویز وقتی میشنود که قرار است اسبش آزار ببیند از پدرش خواهش میکند تا از گناه اسب او بگذرد و دم و گوش او را نبرد ولی هرمزد اعتنایی نمی کند و دستور میدهد که دم و گوش اسب را ببرنذ
چو بشنید پرویز پوزش کنان
برانگیخت از هر سویی مهتران
بنزد پدر تا ببخشد گناه
نبرد دم وگوش اسب سیاه
برآشفت ازان پس برو شهریار
بتندی بزد بانگ بر پیشکار
موکل شد از بیم هرمز دوان
بدان کشت نزدیک اسب جوان
بخنجر جداکرد زو گوش و دم
بران کشت زاری که آزرد سم
همان نیز تاوان بدان دادخواه
رسانید خسرو بفرمان شاه
بعد از آن پادشاه به نخجیر میرد و یکی از همراهانش از میمی چند خوشه میبرد. صاحب آن مو تهدید میکند که چون دسترنج مرا بردی به پادشاه خبر خواهم داد. مرد هم از ترس پادشاه کمر پر زر خود را باز میکند و به صاحب میم میدهد تا او را راضی نگه دارد
وزان پس بنخچیر شد شهریار
بیاورد هر کس فراوان شکار
سواری ردی مرد کنداوری
سپهبدنژادی بلند اختری
بره بر یکی رز پراز غوره دید
رمود تاکهتر اندر دوید
ازان خوشهٔ چند ببردی و برد
بایوان و خوالیگرش را سپرد
یامد خداوندش اندر زمان
بدان مرد گفت ای بد بدگمان
نگهبان این رز نبودی به رنج
نه دینار دادی بها را نه گنج
چرا رنج نابرده کردی تباه
بنالم کنون از تو در پیش شاه
سوار دلاور ز بیم زیان
بزودی کمر بازکرد از میان
بدو داد پرمایه زرین کمر
بهر مهره‌ای در نشانده گهر
خداوند رز چون کمر دید گفت
که کردار بد چند باید نهفت
تو با شهریار آشنایی مکن
خریده نداری بهایی مکن
سپاسی نهم بر تو بر زین کمر
بپیچی اگر بشنود دادگر
یکی مرد بد هرمز شهریار
به پیروزی اندر شده نامدار
بمردی ستوده بهرانجمن
که از رزم هرگز ندیدی شکن
که هم دادده بود و هم دادخواه
کلاه کیی برنهاده بماه
نکردی بشهر مداین درنگ
دلاور سری بود با نام وننگ
بهار و تموز و زمستان وتیر
نیاسود هرمز یل شیرگیر
همی‌گشت گرد جهان سر به سر
همی‌جست در پادشاهی هنر
در این قسمت دو نمونه از شیوه ی اجرای احکام هرمزد را خواندیم ، حال روزگار پادشاهی هرمزد چگونه ادامه میابد، می‌ماند برای جلسه‌ی بعدی شاهنامه‌خوانی در منچستر. سپاس از همراهی شما
خلاصه برخی از داستان‌ها به صورت صوتی هم در کانال تلگرامی دوستان شاهنامه گذاشته میشود. در صورت تمایل به کانال در لینک زیر بپیوندید
کلماتی که آموختم
موکل = محافظ و نگهبان
ابیاتی که خیلی دوست داشتم
بهر کشوری داد کردی چنین
ز دهقان همی‌یافتی آفرین
شجره نامه
اردشیر --- شاپور--- اورمزد --- بهرام --- بهرام بهرام --- بهرام بهرامیان--- نرسی --- اومزد ---شاپور (دوم) ---اردشیر نکوکار (برادر شاپور دوم)-- شاپور سوم --- بهرام شاپور --- یزدگرد بزه‌کار (برادر بهرام شاپور) --- بهرام‌گور --- یزدگرد --- هرمز --- پیروز (برادر هرمز) ---بلاش (پسر کوجم پیروز) --- قباد (پسر بزرگ پیروز) که به دست مردم از شاهی غزل شد --- جاماسپ (برادر کوچک قباد) --- قباد (مجدد پادشاه میشود) --- کسری با لقب نوشین روان ---هرمزد پسر نوشین روان
قسمت های پیشین
چو ده سال شد پادشاهیش راست ص 1689
© All rights reserveded
No comments:
Post a Comment