کمی تا قسمتی نامترادف

دقیقا یادم نمی اید که کی و توسط چه کسی با نماد دست حضرت ابوالفضل (که به شکل پنج انگشت است)  آشنا شدم، ولی احتمالا بی ارتباط با دنیای کودکی و سفرهای تابستانی ام به مشهد و اقامت در خانۀ پدربزرگ و مادربزرگم نبوده. بهر حال همیشه این نماد را علامتی وابسته به آرمانی خاص تلقی می کردم.

سالها بعد در طی سفری به کشوری عربی به علامتی مشابه آنچه دست حضرت ابوالفضل می نامیدم برخوردم، البته در نمونه عربی این نماد غیر از سه انگشت وسط،  دو انگشت دیگر شبیه شست هستند

نقش کاشی، تونس

 وقتی بارها و بارها بر سر در خانه ها و مغازه ها، به صورت طرح بر ظروف، کاشی ها و  پوسترهای مختلف آن علامت تکرار شد کنجکاویم برانگیخته شد و تصمیم گرفتم معنی علامت را بپرسم
the hand of Fatima

دست فاطمه نامی بود که به علامت می دادند  و توضیح داده شد که نمادی است برای خوش اقبالی و دوری از چشم شوم

نقوش روی در، تونس

کاشی های تزئینی، تونس

وقتی نگاهی به تعریف دست فاطمه در ویکیپدیا

http://en.wikipedia.org/wiki/Hamsa

 انداختم اشاراتی دیدم مبنی بر اینکه این نماد را هرقومی  به شیوه ای نامیده اند و این مبحث  پیچیده تر از آن است که زمانی می پنداشتم.

حدود دو سال پیش در شعبه کارتیه در فروشگاه هروتس لندن این نقش را باردیگر دیدم که اتیکت قیمت سنگینی بر آن خورده 

کارتیه، لندن

با این طرح در لندن برخوردم، جالب اینکه حالت دست بیشتر به طرح هایی که در ایران دیده بودم شبیه بود تا نمونه های عربی آن

نتیجه اخلاقی مشاهدات صد من یک غاز بنده: ممکن است علامات و نمادهای آرمانی در فرهنگ های مختلف دارای معانی متفاوتی باشند، ولی می شود از همه آنها پول ساخت

© All rights reserved